Met respect voor de wensen van de familie van Piet plaatsen wij per vandaag dit bericht.
Met droefheid delen wij het bericht dat onze zeer gewaardeerde collega Piet van der Ploeg is overleden. Zijn overlijden laat een leegte achter binnen ons team en de organisatie. In de periode dat hij bij ons werkte, heeft Piet zich onderscheiden door zijn professionaliteit, betrokkenheid en bijdrage aan ons gezamenlijke werk. We zijn dankbaar voor de samenwerking en de sporen die hij heeft nagelaten.
In het onderstaande stuk staan we stil bij wie Piet was voor ons en wat ons betreft het onderwijsveld heeft betekend.
Met diepe droefheid nemen wij als Academica University of Applied Sciences afscheid van onze lector, collega en inspirator, Piet Van der Ploeg. Een vooraanstaand pedagoog, filosoof van onderwijs en opvoeding, en een man die zijn leven heeft gewijd aan het verdiepen van onze pedagogische oordeelskracht. Zijn overlijden betekent een groot verlies voor het Nederlandse onderwijs, voor de pedagogiek, en voor iedereen die met hem mocht leren, denken en werken.
Piet werkte tot het einde aan zijn centrale missie: het bevorderen van de oordeelkundigheid van professionals. Zijn werk richtte zich niet op snelle oplossingen of populaire onderwijsmodellen, maar op de diepere vraag hoe mensen zich ontwikkelen tot verantwoordelijke opvoeders, leraren en burgers.
Hij ontwikkelde en verzorgde opleidingen, trainingen en cursussen die deelnemers niet alleen kennis boden, maar vooral leerden om kritisch, zorgvuldig en gewetensvol te handelen. Zijn pedagogisch denken was steeds verbonden met moreel bewustzijn en culturele reflectie.
In zijn loopbaan o.a. als hoofddocent Onderwijs- en Wetenschapsfilosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen, Lector Daltononderwijs aan de Saxion Hogeschool en hoofddocent aan de Universiteit Utrecht, bracht Piet generaties studenten in aanraking met filosofische vragen die verder reikten dan het klaslokaal — vragen over verantwoordelijkheid, gezag, vrijheid en vorming. Zijn onderwijs was intellectueel veeleisend, maar nooit abstract: het stond midden in de praktijk, en bood houvast in een wereld vol pedagogische onzekerheid.
In zijn gezaghebbende boek Opvoedend Onderwijs legde Piet trefzeker de vinger op drie fundamentele problemen in het hedendaagse onderwijs:
Zijn pleidooi voor opvoedend onderwijs — onderwijs waarin aan het weten gewerkt wordt om het geweten — is een urgente oproep aan docenten, beleidsmakers en opleiders om het onderwijs niet te reduceren tot vaardigheden of welbevinden, maar te blijven zien als een diep mensvormend proces.
Dit boek is een weerspiegeling van zijn no-nonsense stijl: helder, goed onderbouwd, en ontdaan van pedagogisch modejargon. Het getuigt van zijn diepgaande historische kennis, filosofische scherpte en grote respect voor de professionaliteit van leraren.
Piet laat ons geen systeem of ideologie na, maar iets veel waardevoller: een manier van denken. Hij daagde uit, relativeerde, maakte onderscheid, en stond pal voor de vrijheid van het onderwijs én de verantwoordelijkheid die daarmee gepaard gaat.
Zijn studenten, collega’s en lezers verliezen met hem niet alleen een briljant denker, maar ook een integere en bescheiden mens. Zijn colleges werden geroemd om hun rust, diepgang en toegankelijkheid. Zijn bijdragen aan de pedagogiek zullen nog lang blijven doorwerken in curricula, in praktijken en in gesprekken over goed onderwijs.
In een tijd waarin onderwijs vaak gedomineerd wordt door meetbaarheid en beleidsdruk, bleef Piet trouw aan de pedagogische kernvragen: wat is goed om te doen? Wat vraagt deze leerling? Wat betekent het om op te voeden?
We zijn hem dankbaar voor zijn werk, zijn woorden en zijn voorbeeld.
Hij leeft voort in wie hij onderwees, inspireerde en aan het denken zette.
Namens het gehele team van Academica,
Vz. College van Bestuur
Drs. Margareth de Wit MBA
Correspondentie voor de familie van Piet is: Academica t.a.v. fam. Van der Ploeg Weteringschans 28 1017 SG Amsterdam