Sterk leiderschap als motor voor beter onderwijs
Van basisbekwaam tot mastertitel
Goed onderwijs vraagt om meer dan sterke lessen en betrokken teams. De ontwikkeling van een school valt of staat met de kwaliteit van het leiderschap. Onderwijsleiders geven richting, bieden ruimte én dragen bij aan een professionele cultuur waarin leren, vertrouwen en eigenaarschap centraal staan.
Maar leiderschap in het onderwijs is complex. Leiders staan midden in een veld vol belangen en verwachtingen, en hebben tegelijkertijd een cruciale taak in het bouwen aan visie, verbinding en verbetercultuur. Dat vraagt meer dan organisatietalent of onderwijskundige kennis. Het vraagt leiders die in verbinding staan met hun team, die weten te balanceren tussen sturen en loslaten – en die blijven leren, reflecteren en ontwikkelen.
Dat is geen eenvoudige opdracht. Maar wanneer leiderschap goed tot zijn recht komt, is de impact voelbaar in de hele school: meer professionele ruimte, sterkere teamsamenwerking en een heldere koers waar iedereen zich aan committeert.
Op deze themapagina vind je inzichten, praktijkvoorbeelden en verdiepende artikelen over leiderschap in het onderwijs. Ook lees je hoe wij vanuit Academica schoolleiders ondersteunen in hun ontwikkeling – en wat dat oplevert in de praktijk.
.png?width=500&height=500&name=Dit%20zijn%20de%20leiders%20die%20wij%20niet%20vergeten%20(1).png)
Wat kan er wel?
In de vijftiende aflevering van Academica Talks komt Marcel Janssen aan het woord. Hij werkt als directeur onderwijs bij Koninklijke Visio, de instelling die mensen met een visuele beperking helpt om ondanks, of misschien zelfs dankzij deze beperking, goed mee te kunnen met de maatschappij.
Marcel leeft volgens zijn hashtag #watkanerwel, waarbij hij niet let op wat kinderen en volwassenen die slecht kunnen zien niet kunnen, maar liever let op wat er wel mogelijk is. Binnen Koninklijke Visio heeft hij al meerdere inspirerende projecten mogen afronden, die bijdragen aan de zelfstandigheid van deze doelgroep.
Liever via Youtube bekijken? Klik dan hier.
De Drie-Eenheid van vertrouwen
We spreken veel over het belang van vertrouwen in de organisatie. Vertrouw ik als leidinggevende de werknemers? Maar vertrouwen de werknemers mij ook als leidinggevende?
In dit webinar bespreek ik High-Trust organisaties en Low-Trust organisaties en het effect dat deze organisaties hebben op medewerkersbetrokkenheid, welbevinden en de effectiviteit van medewerkers als individu en in teamverband. Door het volgen van de webinar heb je een beter in beeld hoe leidinggevende van High-Trust organisaties opereren en deze cultuur van vertrouwen weten op te zetten. Veel luister en kijkplezier!
Wat doen we met het functioneringsgesprek?
Functioneringsgesprekken worden in veel organisaties afgeschaft omdat ze weinig effectief zijn. De vraag is: wat te doen met onze functioneringsgesprekken?
In dit webinar bespreek ik het belang van de coachingsrelatie tussen medewerker en leidinggevende en de leiderschapsstijl die het meest effectief is tijdens een functioneringsgesprek. Hoe creëer je een werkomgeving waarin medewerkers een gevoel van autonomie hebben?
Door het volgen van de webinar ben je beter in staat om een cultuur van continue verbetering neer te zetten binnen je organisatie en effectieve functioneringsgesprekken te leiden. Veel luister en kijkplezier!
Inspireren kun je leren
Effectief zijn in feedback, kan dat?
Denk jij jezelf beter te kennen dan wie dan ook? Helaas, dan zit je er toch naast. Al in 1923 werd namelijk door G.J. Hoffman aangetoond dat onze zelfbeoordelingen beperkt betrouwbaar zijn – en dit is inmiddels vele malen bevestigd door andere onderzoekers. Zelfreflectie is helemaal niet zo betrouwbaar als wij zelf denken. We hebben feedback nodig om onze ontwikkeling te starten én te ondersteunen. Maar hoe werkt dat precies? En waarom vinden wij dit zo moeilijk?
We lichten dit onderwerp kort toe aan de hand van de onderzoeken van Zenger & Folkman.
Lees het hele artikel hier
Wat is het verschil tussen succesvolle mensen en zeer succesvolle mensen?
Hoe kan het dat er mensen zijn die topprestaties kunnen leveren? Is het hard werken of gewoon een kwestie van geluk? Wat is het verschil tussen succesvolle mensen en zeer succesvolle mensen?
In deze blog leggen we je de mechanismen uit en nemen we je mee in wat er voor nodig is om van goed naar uitstekend te gaan.
Lees het volledige artikel hier.
Whitepaper De Staat van de Nederlandse onderwijsleider 4.0
De kwaliteit van ons onderwijs staat onder druk. Maar waar ligt de sleutel tot verbetering? Volgens dit diepgravende en data-gedreven onderzoek - gedaan door Drs. Margareth de Wit MBA ligt het antwoord bij de onderwijsleider. "De Staat van de Nederlandse Onderwijsleider 4.0" biedt een uniek, decennium-overschrijdend inzicht in hoe effectief leiderschap daadwerkelijk verschil maakt in leerlingresultaten én medewerkersbetrokkenheid.
De Staat van de Nederlandse Onderwijsleider 4.0 laat overtuigend zien: effectief leiderschap maakt het verschil in het onderwijs. Gebaseerd op 10 jaar onderzoek onder duizenden schoolleiders toont deze publicatie aan dat sterke leiders niet alleen zorgen voor meer betrokken medewerkers, maar ook voor betere leerlingresultaten.
De whitepaper onthult welke competenties top-leiders onderscheiden, hoe vrouwelijke leiders en Generatie Y vooroplopen, en waar nog winst te behalen valt.
Het is een must-read voor iedereen die het onderwijs wil verbeteren via leiderschap.
Van basisbekwaam tot mastertitel

Waarom inzetten op leiderschap
Leiderschap is een van dé hefbomen voor duurzame verbetering in het onderwijs. Of het nu gaat om het versterken van leskwaliteit, het creëren van een professionele cultuur of het realiseren van kansengelijkheid: leiderschap geeft richting, schept ruimte en verbindt mensen aan een gezamenlijke ambitie. Volgens De Staat van het Onderwijs 2024 blijkt uit onderzoek dat scholen met krachtig en gedeeld leiderschap – waarin meerdere mensen binnen de organisatie verantwoordelijkheid nemen – aantoonbaar succesvoller zijn in het verbeteren van onderwijskwaliteit.
Deze scholen hebben vaak heldere doelen, investeren in samenwerking en stimuleren een lerende houding in het team. Tegelijkertijd waarschuwt de Inspectie dat zonder actief leiderschap, kwaliteitsverbetering stagneert: “Zonder sturing en visie van schoolleiders en bestuurders blijft kwaliteitszorg vaak beperkt tot losse activiteiten die onvoldoende samenhang vertonen” (Inspectie van het Onderwijs, 2024, p. 70).
Daarom is investeren in leiderschap geen luxe, maar een noodzakelijke voorwaarde voor groei. Niet alleen aan de top, maar in elke laag van de organisatie. Leiderschap ontstaat waar mensen zich eigenaar voelen van de opdracht om goed onderwijs te bieden – en dat begint bij vertrouwen, ruimte en visie. Leiderschap is geen positie, het is een houding.
Inspectie van het Onderwijs (2024). De Staat van het Onderwijs 2024. Utrecht: Inspectie van het Onderwijs. https://www.onderwijsinspectie.nl
Van basisbekwaam tot mastertitel
Van basisbekwaam tot mastertitel
Leiderschapsprogramma's
Master In. Leading and high performing Education - MILE
Voor leiders in het onderwijs die hun impact naar het hoogste niveau willen brengen.
Module - Effectief leiderschap I
Herregistratieprogramma voor schoolleiders, vergroot je leiderschapseffectiviteit.
Module - Effectief leiderschap II
Herregistratieprogramma voor schoolleiders, effectief leiderschap
MBA Leadership in Sustainability
De deeltijd MBA voor leiders die duurzaam impact willen realiseren. NVAO erkend.
MBA Leadership in Sustainability
De deeltijd MBA voor leiders die duurzaam impact willen realiseren. NVAO erkend.
Schoolleider in het voortgezet onderwijs?
Volg onze MILE-opleiding en krijg je volledige schoolleiders- en masteropleiding vergoed!

Schoolleidersbeurs-VO
Schoolleiders in het VO kunnen nu een beurs aanvragen om te investeren in professionele ontwikkeling. Deze beurs is te gebruiken voor de NVAO-geaccrediteerde schoolleiders-masteropleiding MILE van Academica die in januari weer van start gaat. Hierdoor is het mogelijk om je gehele schoolleiders- en masteropleiding volledig vergoed te krijgen!